"Κανείς δεν θα γλιτώσει"

Δεν γράφω προσωπικά κείμενα. Δεν γράφω προσωπικά κείμενα. Προτιμώ να κρύβω μέσα σε μακρόστενα παραληρήματα, κάποιους αναμνησιακούς σπάγκους. Χαίρομαι όταν δεν τους ανακαλύπτουν, εκπλήσσομαι ιδιαίτερα όταν κάποιοι ανακαλύπτουν δικούς τους σπάγκους εκεί μέσα. Τους τραβάνε και ξετυλίγονται οι αναμνήσεις τους σαν το νήμα που ξηλώνεται από πλεκτό. Να σε δω από τι είσαι φτιαγμένος ρε μάγκα –αφού κι εσύ με βλέπεις.
Μου αρέσει να διαβάζω βιβλία, αλλά δε γουστάρω να γνωρίζω συγγραφείς. Θέλουν να μιλήσουν και θέλουν να ακουστούν –αυτό δεν είναι κακό, αλλά, πολλές φορές μιλάνε στον εαυτό τους και το κάνουν δημόσια. Αυτό είναι κάπως τρομακτικό –όσο να πεις. Για μένα τουλάχιστον.

«Μα είναι αλήθεια, είναι αλήθεια!/
Ο κύριος ‘για πάντα’ είπε τίποτα, είπε/
μπορώ να τραγουδήσω/
με λέξεις όπως, λέξεις όπως/
Αίμα και στρατιώτης και μητέρα/
Εντάξει, εντάξει, εντάξει/
Θέλω να κοιμηθώ πριν το τέλος/
Το οποίο είναι μάλλον αγενές/
Χτύπα το! Πέθανέ το/
Αν δεν μαζέψεις τίποτα/
Θα σου δώσω ένα δαχτυλίδι/
Και μπορείς να τραγουδήσεις το τέλος».
(Birthday Party –Dead song)

Τι θέλω να πω; Μάλλον ότι δεν μπορώ να απαιτώ την προσοχή σας, στη μέση της πλατείας. Φοβάμαι τα πλήθη, προτιμώ τα πρόσωπα. Γι΄αυτό μιλάω σε σένα κι όχι για σένα. Δεν θέλω να με ακούσεις, θέλω να μου απαντήσεις. Κόμπλεξ είναι αυτά –πώς να το κάνουμε δηλαδή; Από μικρός ένιωθα την ανάγκη παρέας. Συγνώμη, δεν είμαι μοναχικός, δεν είμαι μοιραίος, δεν είμαι τυπάκλα όπως εκείνοι στις ταινίες. Γυρίζαμε από χωριό σε χωριό με τους γονείς μου κι εγώ ήθελα να κάνω φίλους. Μετά φεύγαμε και τους έχανα. Τους ξανάβρισκα –χρόνια αργότερα –αλλά δεν είχαμε τίποτα να πούμε. Εγώ όμως εκεί –το βιολί μου, καινούργιο χωριό –καινούργιοι φίλοι. Ανασφάλεια.

«Έφυγα από την πίσω πόρτα/
Με το όπλο του εραστή της γυναίκας μου να καπνίζει ακόμα/
Δεν ξέρω σε τι έλπιζα/
Πετάχτηκα στον δρόμο τρέχοντας./
Ήμουν ο εραστής σου/
Ήμουν ο άντρας σου/
Δεν υπήρχε κανένας άλλος/
Ήμουν ο φίλος σου/
Μέχρι που βρεθήκαμε σε αυτόν το δρόμο».
(Nick Cave and the Bad Seeds –We came along this road)

Βλέπω κι άλλους να αυτοαναφλέγονται, διπλωμένοι στις ανασφάλειές τους –η δουλειά που δεν διακρίνεται στον ορίζοντα, οι σχέσεις που μπάζουν από παντού σαν ξεχαρβαλωμένες πόρτες, η μοναξιά που κοιτάζει τα χρόνια να περνούν. Τους σέβομαι γιατί απαιτώ τον σεβασμό τους. Σέβομαι τους ανθρώπους που κοιμούνται ανήσυχα, σέβομαι αυτούς που ξυπνάνε και καπνίζουν μέχρι να παγώσουν τα κόκαλά τους. Σέβομαι τη ζωή των ζωντανών με λίγα λόγια, αλλά αδυνατώ να κατανοήσω τη νεκροφάνεια. Τι είναι αυτό δηλαδή; Βίτσιο; Επίδειξη; Ή αποτέλεσμα ανεξέλεγκτης κατανάλωσης; Ποιού ακριβώς πράγματος;
Ανησυχώ με τους ήσυχους. Εκείνους που δεν θέλουν να ενοχλούν αλλά το κάνουν. Εκείνους που χασμουριούνται αμυνόμενοι. Δεν τους κατακρίνω, δεν τους κατηγορώ, δεν τους λυπάμαι –αλίμονο! Προτιμώ να λυπάμαι για τα δικά μου λάθη –φτάνουν και περισσεύουν για δυο ζωές κι εμένα δεν μου απομένει ούτε μία να ζήσω ακόμα. Απλά ανησυχώ, γιατί δεν μπορώ να τους προβλέψω. Τι θα κάνουν όταν τελειώσουν οι μπαταρίες του τηλεκοντρόλ; Πως θα αντιδράσουν αν τους πάρουν το πιάτο πριν τελειώσουν το φαγητό τους; Θα γυρίσουν καρτερικά το άλλο μάγουλο και θα τα χώσουν για μια ακόμα φορά στην κυβέρνηση; Ή θα σπάσουν το πρώτο εύκαιρο κεφάλι δίπλα τους;

«Σόνυ: Ληστεύω την τράπεζα γιατί εδώ έχουν τα χρήματα. Γι΄αυτό τη ληστεύω.
Ρεπόρτερ: Όχι, αυτό που εννοώ είναι –γιατί νιώθεις πως πρέπει να κλέψεις χρήματα. Δεν μπορείς να βρεις μια δουλειά;
Σόνυ: Α, όχι. Τι δουλειά; Ξέρεις, για να βρεις δουλειά πρέπει να είσαι μέλος ενός σωματείου. Κι αν δεν έχεις κάρτα του σωματείου δεν βρίσκεις δουλειά.
Ρεπόρτερ: Δεν υπάρχουν δουλειές εκτός σωματείου;
Σόνυ: Κάτι πάει στραβά με αυτόν τον τύπο! Τι εννοείς εκτός σωματείου –σαν τι ας πούμε; Πλασιέ; Ξέρεις πόσα βγάζει ένας πλασιέ τη βδομάδα; Λίγα. 150 για αρχή –σωστά; Πες μου μπορείς να ζήσεις με τόσα; Έχω γυναίκα και δυο παιδιά, πώς να ζήσω με τόσα; Πόσα βγάζεις εσύ τη βδομάδα;
Ρεπόρτερ: Είμαι εδώ για να μιλήσουμε για σένα Σόνυ.
Σόνυ: Εντάξει –κι εγώ μιλάω για σένα. Είμαστε ψυχαγωγικό πρόγραμμα έτσι; Πόσα θα σε πληρώσουν για μας;
Ρεπόρτερ: Τι πας να βγάλεις από αυτό; Περιμένεις να πληρωθείς επειδή …
Σόνυ: Όχι δεν θέλω να πληρωθώ, δεν έχω ανάγκη να με πληρώσουν. Κοίτα, είμαι εδώ με τον φιλαράκο μου και εννιά ακόμα ανθρώπους –βλέπεις; Και πεθαίνουμε άνθρωπέ μου. Το ξέρεις αυτό; Σε λίγο θα δεις τα μυαλά μας στο πεζοδρόμιο, θέλουν να μας ξεκοιλιάσουν. Λοιπόν, θα το δείξεις αυτό στην τηλεόραση; Θα έχεις όλες τις νοικοκυρές να το βλέπουν; Αντί για το ‘Γύρισμα του Αιώνα’ ας πούμε; Εννοώ –τι έχεις να δώσεις σε μένα; Θέλω κάτι για αντάλλαγμα.
Ρεπόρτερ: Σόνυ, θα παραδοθείτε;
Σόνυ: Να παραδοθούμε; Ωραία. Έχεις πάει ποτέ φυλακή;
Ρεπόρτερ: Όχι!
Σόνυ: Όχι! Λοιπόν ας μιλήσουμε για ένα γαμημένο ζήτημα που να το ξέρεις κιόλας -εντάξει; Πόσα βγάζεις τη βδομάδα; Αυτό θέλω ν΄ακούσω. Θα μου μιλήσεις γι΄αυτό;»
(Dog day afternoon –Al Pacino)

Γι΄αυτό έμαθα να μην κατακρίνω. Να μην αξιολογώ. Δεν θέλω να είμαι ψηλά και να σε κοιτάζω, θέλω να είμαι στο διπλανό τραπέζι από το δικό σου. Να δεις ότι πίνω τον χρόνο μου στη δεύτερη κούπα με καφέ και να βολευτείς στην απέναντι καρέκλα. Μη σε νοιάζει αν είναι ενδιαφέρουσα η ιστορία σου –απλά πες την. Χωρίς πολλές περικοκλάδες, δεν είμαι και τόσο έξυπνος. Άρχισε και θα συνεχίσω εγώ μετά. Αν θέλεις. Αλλιώς, πάρε τσιγάρο (ας μην καπνίζεις) και κάτσε να χαζέψουμε τον κόσμο στο παράθυρο. Όχι από το παράθυρο –αλλά στο παράθυρο. Εντάξει;
Αλήθεια, έχεις σκεφτεί ποτέ ότι όλα γίνονται δυο βήματα πιο πέρα από σένα; Ότι αγωνίζεσαι να πετύχεις κάτι κι όταν το καταφέρνεις δεν σε νοιάζει καθόλου, δε νιώθεις χαρά ή ολοκλήρωση, πληρότητα που λένε οι ψυχολόγοι, αύξηση της αυτοεκτίμησης. Ότι, συνήθως, χαίρεσαι για να μην ξεχωρίσεις από τους υπόλοιπους και λυπάσαι για τον ίδιο ακριβώς λόγο. Τι λες γι΄αυτό; Είναι πρόβλημα –δεν συμφωνείς; Πρέπει κάτι να κάνουμε γιατί κοροϊδεύομε τους εαυτούς μας, έτσι δεν είναι; Και να τους κοροϊδεύαμε καλά –εντάξει, αυτό θα ήταν μια πρόοδος. Όμως ούτε αυτό δεν καταφέρνουμε –ούτε να παραμυθιαστούμε. Δεν συμφωνείς;
Τι μαλάκας είμαι! Πήγαινες να μου πεις τα δικά σου και σε διέκοψα με τις ανοησίες μου! Πες μου σ΄ακούω, μίλα μου για σένα, πες μου πως σου φαίνομαι;
Γιατί πρέπει να ακούμε τους άλλους διακόπτοντας τον εαυτό μας που αγορεύει; Γι΄αυτό ακριβώς –δεν είμαστε πραγματικά εμείς που μιλάμε. Οι φοβίες που καταχωνιάσαμε και η ανταγωνιστικότητα με την οποία μας τάισαν –αυτά μιλάνε. Κι αν ακούσεις τον άλλο θα συνηθίσεις τη δική σου εικόνα, μπορεί και να την αγαπήσεις.
Γι΄αυτό σου λέω –δε θέλω να γράφω προσωπικά κείμενα, δε γουστάρω να γνωρίζω λογοτέχνες, μόνο κουβέντες χωρίς κρυφά νοήματα και συμβολισμούς, αστεία από αυτά που κάνουν μεταξύ τους οι παρέες και ένα χαμόγελό της που δεν θα το δω, αλλά θα το καταλάβω. Μόνο αυτά γουστάρω.

«Μιτς Ρόμπινς: Όταν είσαι έφηβος, μπορείς να κάνεις τα πάντα κι αυτό ακριβώς κάνεις. Όταν είσαι είκοσι χρονών, όλα μοιάζουν θολά. Στα τριάντα σου, κάνεις οικογένεια, βγάζεις κάποια χρήματα και αναρωτιέσαι ‘που πήγε η εποχή που ήμουν είκοσι;’ Στα σαράντα, κάνεις κοιλίτσα και διπλό σαγόνι. Η μουσική αρχίζει να είναι πολύ δυνατή και μια συμμαθήτριά σου από το Γυμνάσιο έχει γίνει ήδη γιαγιά. Στα πενήντα σου, κάνεις μια μικρή εγχείρηση. Τη λες επέμβαση, αλλά είναι εγχείρηση. Στα εξήντα, κάνεις μια σοβαρή εγχείρηση, η μουσική είναι ακόμα δυνατή αλλά δεν έχει σημασία γιατί εσύ δεν την ακούς έτσι κι αλλιώς. Στα εβδομήντα, εσύ και η γυναίκα σου είσαστε συνταξιούχοι, αρχίζεις να τρως βραδινό στις 2, μεσημεριανό στις 10 και πρωινό το προηγούμενο βράδυ. Και ξοδεύεις τον περισσότερο καιρό σου στα πολυκαταστήματα, ψάχνοντας για το απόλυτα υγιεινό γιαούρτι και μουρμουρίζοντας ‘γιατί δεν παίρνουν ποτέ ένα τηλέφωνο αυτά τα παιδιά;’ Στα ογδόντα παθαίνεις ένα γερό έμφραγμα και καταλήγεις να σαλιαρίζεις με μια Τζαμαϊκανή νοσοκόμα την οποία δεν ανέχεται καθόλου η γυναίκα σου αλλά εσύ την αποκαλείς ‘μανούλα’. Ερωτήσεις κανείς;»
(City slickers –Billy Crystal)

Υ.Γ.: Το ποστ είναι αφιερωμένο σε κάποιον που δήλωσε ότι θα αποχωρήσει, λες κι αυτό είναι ποτέ δυνατό.

Posted in: Κινητήρες εσωτερικής καύσεως