"Τα λεφτά μας πίσω!"

Ήταν τότε, το μακρινό ΄97 και όλοι ήμασταν νεώτεροι φυσικά. Πρωθυπουργός ο Σημίτης, ο επονομαζόμενος και Κινέζος, αν θυμάσαι. Στήνει που λες ο Κινέζος μια Επιτροπή Σοφών, σκατά στα μούτρα τους για σοφοί δηλαδή –γίνεσαι σοφός ρε, αν δε φας τη ζωή με το κουτάλι σε καφενέδες και ταβέρνες; Δε γίνεσαι –τέλος πάντων, έβαλε επικεφαλής της επιτροπής έναν άχαρο, ονόματι Σπράο, σαν προτεστάντης πάστορας ήτανε το άτομο και τέτοια προτεσταντικά έβγαλε στο πόρισμά της η Επιτροπή.

Όταν μαθεύτηκε το πόρισμα έγινε της κακομοίρας –βγήκανε οι κοινωνικοί φορείς στους δρόμους, βγήκανε οι δρόμοι στις τηλεοράσεις, βγήκανε οι τηλεοράσεις στα μπαλκόνια –μέχρι και κάτι μοντέλα βγήκανε να πούνε οτι πρόκειται περί κακοήθειες αυτά που λέγονται για τα νταραβέρια τους με γνωστούς τραγουδιστές, αλλά αυτό δεν είναι της παρούσης. Θυμάμαι οτι μούγκριζε εκείνος ο μπουχέσας ο Κακαουνάκης «γιατί να εφαρμόσουμε το πόρισμα Σπράου, για να αφήσουμε γεμάτα ταμεία στους Δεξιούς;» Σωστός. Βέβαια, το πόρισμα είχε ορίζοντα πενηνταετίας, αλλά δε γαμιέται; Μήπως και μετά από 50 χρόνια πάλι ΠΑΣΟΚ και ΝΔ δεν θα έχουμε;

Τέλος πάντων, ψάρωσε ο Κινέζος, το ξανασκέφτηκε και προτίμησε να κερδίσει τις εκλογές –καλά έκανε. Σιγά μην καθόταν να σκάσει για το ασφαλιστικό σύστημα της χώρας –καλύτερα να έσκαγε το σύστημα γι΄αυτόν!

Είναι τώρα αυτό το πόρισμα της Έκθεσης Σπράου που λέει διάφορα πράγματα, ενίοτε άσχημα, τρομακτικά και κατά τόπους αιμορουφηχτικά. Εντάξει. Και να τον βάλουμε σε ένα καράβι τον Σπράο, να τον στείλουμε στους Μάο Μάο, να τον κάνουνε πιρόγα. Έλεγε, ας πούμε πως «αν ως το 2005 δεν ληφθούν μέτρα, εκτιμάται ότι το 2010 θα είναι αδύνατη η καταβολή συντάξεων και το 2030 ­ με την επιδείνωση του δημογραφικού προβλήματος ­ θα αντιστοιχεί ένας εργαζόμενος σε έναν συνταξιούχο. Σημειώνεται ότι η ιδανική σχέση για να αντεπεξέλθει οικονομικά ένα Ταμείο είναι ένας συνταξιούχος προς τέσσερις εργαζομένους». Έλεγε επίσης οτι τα όρια συνταξιοδότησης πρέπει να πάνε στα 65 χρόνια και οι ασφαλιστικές εισφορές να αυξηθούν. Ζήταγε να περικοπούν όσες συντάξεις είναι μεγαλύτερες από τους μισθούς των εργαζομένων στους σχετικούς κλάδους, πρότεινε την κατάργηση της κατηγορίας των βαρέων και ανθυγιεινών επαγγελμάτων, την επανεξέταση των ειδικών ρυθμίσεων για μητέρες ανηλίκων, τις αλλαγές στο καθεστώς των συντάξεων χηρείας ή αγάμων θυγατέρων και την επανεξέταση κλάδων εργαζομένων με χαμηλά όρια ηλικίας συνταξιοδότησης. Και, ρεζουμέ, μιλούσε για τριών ειδών συντάξεις που θα έπρεπε να παίρνουν οι εργαζόμενοι όταν γίνονται πρώην:

Η 1η σύνταξη, η εθνική ας πούμε, θα ήταν στα κατώτατα όρια και θα την έπαιρναν όλοι οι πολίτες άνω των 65, ακόμα και οι ανασφάλιστοι. Τα φράγκα γι΄αυτή θα εξασφαλίζονταν από τη φορολογία.

Η 2η σύνταξη θα αντιστοιχούσε στις εισφορές που είχε καταβάλει ο συνταξιούχος την εποχή που δούλευε. Εδώ το σύστημα θα παρέμενε αναδιανεμητικό –δηλαδή, οι εργαζόμενοι με τις εισφορές τους θα πλήρωναν τους συνταξιούχους.

Η 3η σύνταξη θα στηριζόταν στην κλαδική αποταμίευση –πάει να πει, ότι βάζει στην άκρη κάθε ταμείο ασφάλισης και το τζογάρει σε ομόλογα, χρηματιστήρια, επενδύσεις, ξέρω ΄γω...

Ανάλογα σε ποιο ταμπλό έπαιζες, θα εισέπραττες από μία ως τρεις συντάξεις. Αυτά ήταν μερικά από τα καλούδια της Έκθεσης της Επιτροπής Σπράου.

Και πήγανε τσιφ στο σκουπιδοτενεκέ, άκλαυτα, μετά πολλών αντιδράσεων.

Περάσανε τα χρόνια, «φύγανε οι Αδέξιοι, ήρθανε οι Δεξιοί», που έλεγε κι ένα φιλαράκι –αλλά το πρόβλημα της ασφάλισης εδώ –μπαστακωμένο το πούστικο! Τι κάνανε λοιπόν αυτοί οι νεοφώτιστοι Δεξιοί;

Στην αρχή τζογάρανε με τα «δομημένα ομόλογα», χάσανε καραβιές λεφτά –αλλά δεν τρέχει κάστανο. Επειδή, απ΄ότι είπαν στις ειδήσεις, η φτιάξη ήτανε στημένη, κάποιοι πονηροί πήρανε προμήθεια, κονομήσανε καλά.

Μετά ανεβάσανε τα όρια συνταξιοδότησης στα 65, πρώτα των αντρών, έπειτα των γυναικών –καθότι είμεθα παραδοσιακοί σε αυτή τη χώρα, πρώτα πηγαίνει ο άντρας, μετά το γαϊδούρι κι από πίσω η γυναίκα φορτωμένη. Εντάξει, τα όρια συνταξιοδότησης των γαϊδουριών δεν τα πειράξανε. Ακόμα.

Έπειτα ήρθε η παγκόσμια κρίση! Ωραίο πράμα η παγκόσμια κρίση, μπερεκέτι! Σου παραπονείται, ας πούμε, η γυναίκα σου «άσε λίγο τον καναπέ Μήτσο μου κι έλα να κάνουμε μελέτη εναλλακτικών πηγών ενέργειας στο κρεβατάκι μας!», «δεν μπορώ γυναίκα», λες εσύ, «έχουμε παγκόσμια κρίση –πρέπει να δείξουμε την ανάλογη σοβαρότητα και αυτοσυγκράτηση». Τι σχέση έχει η παγκόσμια κρίση με την τσουτσού του Μήτσου; Την ίδια σχέση που έχει και με το ασφαλιστικό σύστημα της χώρας!

Πάνε λοιπόν οι ασφαλισμένοι του Δημόσιου τομέα σε γιατρό να τους κοιτάξει, λέει ο γιατρός «πίστωση γιοκ, ο τζάμπας πέθανε –καθότι το ταμείο σας δεν πληρώνει». Πάνε να πάρουν φάρμακα, λέει ο φαρμακοποιός «πληρωτέα επί τη εμφανίσει, γιατί αν περιμένω από το ταμείο σας θα με πάνε δεμένο οι προμηθευτές μου». Αναγκάζεται ο Δημόσιος, από τη μια να σκάει το 1/3 του μισθού του για ασφάλιση κι από την άλλη να πληρώνει από την τσέπη του για υγεία. Όπως ακριβώς κι ο ασφαλισμένος του ΙΚΑ, που πληρώνει λιγότερα μεν, αλλά δωρεάν υγεία δεν έχει.

Επειδή τώρα, σύμφωνα με τους πιο εξελιγμένους ψυχολόγους, η υγεία του ανθρώπου οφείλεται κυρίως σε ψυχολογικούς παράγοντες –άγχος, στρες, πίεση, ανασφάλεια –έρχεται ο Υπουργός Οικονομικών και ξηγιέται ως εξής: «οι εργαζόμενοι στο Δημόσιο δεν πρόκειται να δουν αύξηση μισθού ακόμα κι αν ο ήλιος βγει από τη δύση –διότι είναι σίγουροι και ασφαλείς για τις δουλειές τους». Άρα, εξοικονομούν χρήματα από τους γιατρούς, λόγω του οτι δεν αρρωσταίνουν –τουτέστιν, νάτες οι αυξήσεις! Σύστημα «αφού είσαι ζωντανός να λες και δόξα τω θεώ, δε βλέπεις στην Αφρική που πεθαίνουν σαν τις μύγες;» Μην είμαστε και πλεονέκτες –έτσι;

Βγαίνουν αυτά τα χρόνια κάτι ασφαλισμένοι στη σύνταξη, πάνε που λες να εισπράξουν το εφάπαξ τους από τα Ταμεία. «Εφάπαξ; Τι είναι αυτό;» σπαρταράνε στο γέλιο οι υπάλληλοι των Ταμείων. Πάνε παραδίπλα οι συνταξιούχοι να υποβάλλουν τα χαρτιά τους για σύνταξη. «Πότε θα την πάρουμε;» ρωτάνε στο τέλος. «Σε κάνα χρονάκι, αν είσαστε ακόμα ζωντανοί», απαντάνε οι υπάλληλοι των Ταμείων –πάντα μέσα στο κέφι. Διότι, ως γνωστόν, οι συνταξιούχοι μισθωτοί δεν έχουν ανάγκη από τη σύνταξη για να ζήσουν –είναι όλοι τους ζάπλουτοι εισοδηματίες που δουλεύουν από χόμπι. Και τα λεφτά που τους κρατάγανε για εφάπαξ δεν τα θέλουν πίσω –τόσα χρόνια πληρώνανε ανιδιοτελώς, για να τσοντάρουν στα πενιχρά εισοδήματα των κυβερνώντων. Έτσι δεν είναι;

Επειδή όμως ο χαβαλές έχει και τα όριά του, κάθισαν και σκέφτηκαν οι άνθρωποι –δεν είναι κατάσταση αυτή να μην υπάρχουν φράγκα για συντάξεις. Και έκαναν μια πρόταση, να δώσει ο κάθε εργαζόμενος στο Δημόσιο από μισό μισθό, να του βάλουν κι από πάνω γκανιότα 2% στα επιδόματά του μπας και βγει κανένα φράγκο. Δυνατοί –έτσι; Και αποτελεσματικοί από πάνω, διότι τον μισό μισθό θα τον πάρουν, λένε, σε 36 άτοκες δόσεις –όπως πληρώνουμε την τηλεόραση στον Κωτσόβολο. Μέχρι λοιπόν ν΄αρχίσει να μπαίνει μαλλί στα Ταμεία –όλο και κάποιοι συνταξιούχοι θα έχουν ψοφήσει της πείνας, λύνεται και το πρόβλημα των υπεράριθμων.

Έγραψα από πάνω για επιδόματα στο μισθό των Δημοσίων υπαλλήλων, να σου πω κάτι γι΄αυτά. Πρόσεξε –τον καιρό που όλος ο κόσμος έπαιρνε αυξήσεις (μικρές, μεγάλες, μεσαίες) οι Δημόσιοι έπαιρναν επιδόματα. Τα οποία επιδόματα έφτασαν να είναι ένας μισθός από μόνα τους την ώρα που οι καθαροί μισθοί των Δημοσίων αγγίζουν, κατά μέσο όρο, το αστρονομικό ποσόν των 800 ευρώ μηνιαία. Και γιατί δεν ενσωματώνονται τα επιδόματα στους μισθούς; Πρώτον, επειδή τα επιδόματα δεν μετράνε στη σύνταξη. Δεύτερον, επειδή τα επιδόματα μπορούν να περικοπούν οποτεδήποτε (κι αυτό γίνεται ήδη, σωρηδόν). Και τρίτον, επειδή επιδόματα ίσον ψήφοι. «Ψηφίστε μας και θα σας δώσουμε επίδομα καλιγώματος ψύλλων», υπόσχονται οι πολιτευτές όταν βολτάρουν στις Δημόσιες Υπηρεσίες. Μετά βεβαίως γίνονται κυβέρνηση και ανακαλύπτουν οτι το καλίγωμα ψύλλων είναι μέσα στα καθήκοντα των υπαλλήλων ή είναι αχρείαστο στην τελική.

Έτσι έχει η ιστορία και σήμερα βγήκαν πολλοί στο δρόμο, απεργούν, διαμαρτύρονται, φωνάζουν γενικώς. Οι περισσότεροι που βγήκαν είναι Δημόσιοι υπάλληλοι –αυτούς που η κοινωνία ονομάζει τεμπέληδες και το ΄χει σίγουρο πως ξύνουν τ΄αρχίδια τους εν ώρα εργασίας. Να σου πω κιόλας, οτι μια μέρα απεργίας για τον μέσο Δημόσιο υπάλληλο κοστίζει 80 με 100 ευρώ –επειδή, όχι μόνο τον μισθό του δεν παίρνει αλλά πληρώνει και τις κρατήσεις από την τσέπη του. Να σου πω επίσης οτι αν βγαίνανε όλοι στους δρόμους, Δημόσιοι, ιδιωτικοί, μικρομεσαίοι, τροχονόμοι, δασοφύλακες, δρυοκολάπτες –μπορεί και να κουνιόταν περισσότερο η κατάσταση, μπορεί κάποιου κυβερνητικού το αυτί να ίδρωνε. Αλλά οι ιδιωτικοί φοβούνται να απεργήσουν και γι΄αυτό προτιμούν να βρίζουν τους Δημόσιους που απεργούν! Άσε που δεν είναι καιροί τώρα να χάνουμε λεφτά –τι απεργίες μου λες; Αφού τίποτα δεν αλλάζει, τίποτα δεν είμαστε διατεθειμένοι να αλλάξουμε και τούμπαλιν.

Κάθε ιστορία που σέβεται τη γραμματοσειρά της οφείλει να έχει και κάποιο νόημα –ρεζουμέ, που λένε κι οι ταβερνιάρηδες των πολυεθνικών. Έτσι κι από αυτή την ιστορία, μερικά πράγματα βγάζουν μάτι:

-Οτι η Επιτροπή Σπράου μπορεί να ήταν μαλάκες αλλά είχαν δίκιο στα περί κατάρρευσης του ασφαλιστικού συστήματος. Δυο μεθοδολογίες υπάρχουν στον τομέα, η αναδιανεμητική και η ανταποδοτική. Σύμφωνα με την πρώτη, όσοι δουλεύουν πληρώνουν τους συνταξιούχους, ενώ σύμφωνα με τη δεύτερη, ότι βάζει ο εργαζόμενος στην άκρη το εισπράττει όταν βγει στη σύνταξη. Στην Ελλάδα ακολουθείται η πρώτη μεθοδολογία, τουτέστιν, και όλα καλά να πηγαίνανε, εφόσον έχουμε υπογεννητικότητα σε κάποια φάση θα έσκαγε το σύστημα. Επειδή όλοι και λιγότεροι θα δούλευαν όσο όλο και περισσότεροι (βάλε μέσα και την αύξηση του προσδόκιμου ζωής) θα έπαιρναν συντάξεις. Η Επιτροπή πρότεινε εκείνο το μοντέλο των τριών συντάξεων για να αντιμετωπίσει το πρόβλημα, δεν ξέρω αν είναι το αποτελεσματικότερο. Άλλη λύση θα ήταν ίσως να μπουν σε καθεστώς ασφάλισης οι μετανάστες που είναι «φρέσκο αίμα» για τη χώρα, αλλά άντε πέστο στους εθνικομαλάκες που κόπτονται υπέρ της φυλετικής καθαρότητας των Ελλήνων τουρκοαιγυπτιακής προέλευσης!

-Οτι οι κυβερνήσεις μπορεί να έχουν καλές προθέσεις (όλα πιθανά είναι σ΄αυτόν τον κόσμο), αλλά τελικά ενεργούν υπολογίζοντας μόνο το πολιτικό κόστος. Επανεκλογή σημαίνει έξτρα κονόμα, έξτρα ρεμούλα, έξτρα διευκολύνσεις, έξτρα σοφτ Σουπλίν. Aυτοί καλά κάνουν κι εγώ στη θέση τους τα ίδια και χειρότερα θα ξηγιόμουν. Αλλά οι ψηφοφόροι των μεγάλων (τουλάχιστον) κομμάτων –τι σκατά έχουν στα κεφάλια τους; Όταν έρχεται ρε βόιδι ο άλλος, ο οικονομολόγος, και σου λέει οτι θα σκάσει η κατάσταση –εσύ γιατί τον γράφεις στα παπάρια σου; Δε λέω να δεχτείς τη λύση που σου προτείνει, δέξου όμως τις διαπιστώσεις του. Δηλαδή, είναι σα να πηγαίνεις σε ένα γιατρό και σου λέει οτι θα πεθάνεις μέσα στην επόμενη δεκαετία επειδή το συκώτι σου έχει γίνει σφουγγάρι από τα ξίδια και πρέπει να πίνεις μόνο γάλα για να γλιτώσεις. Δε λέω ρε άνθρωπε να πιεις γάλα, πήγαινε όμως και σε άλλο γιατρό, άλλαξε συκώτι, βγάλτο, μπάλωσέ το και ξαναβάλτο –κάνε ότι γουστάρεις. Αλλά μην αγνοείς παντελώς το γεγονός οτι έχεις πρόβλημα και θεωρείς οτι ο γιατρός σε δουλεύει! Αν ξέρεις καλύτερα γίνε εσύ γιατρός και ψαχουλέψου μόνος σου.

-Οτι τα κοινοβουλευτικά κόμματα γνωρίζοντας πως απευθύνονται σε άτομα επιλεκτικής ακοής διαμορφώνουν και τα προγράμματά τους ανάλογα. Χρόνια τώρα διαβάζω τα προεκλογικά προγράμματα των κομμάτων –είναι το χόμπι μου. Έναν καργιόλη δεν έχω δει να προτείνει κάποια μεθοδολογία! Οι μεν λένε οτι θα «νοικοκυρέψουν» το κράτος, οι δε οτι θα τα πάρουν από τους πλούσιους και θα τα δώσουν στους φτωχούς. Αν είναι έτσι βάλτε οι μεν υποψήφια τη μάνα μου που αποδεδειγμένα κρατάει το σπίτι σε τάξη 40 χρόνια τώρα και οι δε βάλτε υποψήφιο τον Ρομπέν των Δασών! Κοίτα –δεν έχω την ψευδαίσθηση οτι τα προεκλογικά προγράμματα δεσμεύουν τα κόμματα, αλλά σκέφτομαι κάτι απλό. Αν στο πρόγραμμά σου που είναι σκέτη θεωρία και φιλολογία δεν μου παρουσιάζεις μια μεθοδολογία επίλυσης του προβλήματος –πότε θα το κάνεις; Όταν βγεις κυβέρνηση και πλακωθείς στις καρεκλιές με τους συντρόφους σου περί του ποιος θα ξαφρίσει πρώτος το ρυζόγαλο;

-Οτι αυτή η παλιοζωή μοιάζει με τη μπάλα. Τι γίνεται λοιπόν στα ποδόσφαιρα; Κάθεται, ας πούμε, το προπονητικό τιμ, ξύνουν τις κεφάλες τους. «Τι πρέπει να κάνουμε στον αγώνα της ερχόμενης Κυριακής; Να κερδίσουμε βεβαίως, αλλά και μια ισοπαλία δε μας χαλάει –πάντως το θέμα είναι να μη χάσουμε. Τι παίχτες έχουμε; Τον Βαλακούδουνα, τον Βασταφυλαρούχα συν κάτι τραγιά, συν τον Βραζιλιάνο Νύσταξον για μπαλαντέρ. Μακάρι να είχαμε καλύτερους, αλλά τυγχάνει καβούριας ο πρόεδρος και υποβαθμισμένο το πρωτάθλημα –αυτοί υπάρχουν μ΄αυτούς θα πορευτούμε. Θα παίξουμε λοιπόν ενισχυμένο κέντρο, άμυνα μπετόν αρμέ κι ο Νύσταξον να ψωλαρμενίζει μπροστά –μπας και κλείσει ο θεός τα μάτια του, στραβοκλωτσήσει κανένας αντίπαλος και σκοράρουμε. Μετά όλοι πίσω για να κρατήσουμε αποτέλεσμα κι αν τολμήσει κάνα κωλόπαιδο από τους αντιπάλους να περάσει τη σέντρα, του δίνουμε τα πόδια σουβενίρ –να μας θυμάται. Πάμε παιχτούρες μου κι ο θεός να ευλογεί τις τάπες των παπουτσιών μας». Βγαίνει μετά ο προπονητής, σοβαρός στη συνέντευξη τύπου και ξηγιέται: «εμείς τα παίξει αγώνα για να κερδίσει, κάθε αγώνα παίζει κερδίζει για το ιστορία της ομάδας και το φανέλα, παίξει και σήμερα 4-5-1, με πάτος, ψυκραιμία και σίγκουρες μπαλιές, επειντή μη φάμε γκολ και κοιτάξει σκοράρει με ξαφνικές αντεπιτέσεις –βάλε λίγο νερό ρε Μήτσο που κοράκιασε ο στόμας μου!». Κατάλαβες; Πρώτα βρίσκεις τι θέλεις να κάνεις, μετά ψάχνεις να δεις τι προβλήματα υπάρχουν και πως θα τα λύσεις και στη συνέχεια παρουσιάζεις τις απόψεις σου λουστραρισμένες. Αν όλα αυτά στραβώσουν μέσα στο χορτάρι, ψάχνεις να κάνεις διορθωτικές κινήσεις –για να μη βγεις εκτός στόχων. Αν τώρα πας με Βαλακούδουνα, Βασταφυλαρούχα και Νύσταξον στο Ολντ Τράφορντ σκοπεύοντας να μουρλάνεις τη Μάντσεστερ στα γκολ κι όταν βρίσκεσαι να χάνεις 3-0 στο εικοσάλεπτο, αποφασίζεις να ρίξεις επιτόπου πρόστιμο στους παίχτες –τότε μάγκα δεν είσαι προπονητής. Ο πρωθυπουργός της Ελλάδας είσαι. Εντάξει;

Σήμερα έχει απεργία, μην το ξεχνάς.

Posted in: Συμβαίνουν κι αυτά