Μην κατουράτε τις αναμνήσεις μας!

Περί πνευματικών δικαιωμάτων ο λόγος! Ή μήπως όχι; Ξέρεις, υπάρχει κάποιο αχανές νομικό πλαίσιο στη χώρα σχετικά με την προστασία τους –δεν έχω ασχοληθεί ιδιαίτερα, ούτε και πρόκειται να το κάνω εδώ πέρα. Ο λόγος -προφανής: Η νομολογία περί προστασίας των πνευματικών δικαιωμάτων των δημιουργών, στην ουσία λειτουργεί με όρους προστασίας εμπορικών σημάτων και σ΄αυτό αποσκοπεί. Η νομολογία ασχολείται με τον εντοπισμό «διαφυγόντων κερδών» κι έτσι δεν σχετίζεται με το θέμα μου. Επειδη έτσι, μπορεί ο κάθε Βγενόπουλος να αποκτά την κυριότητα του ονόματος «Μακεδονικές Αερογραμμές», μπορεί ο κάθε Μπιλ Γκέιτς να αποκτά την αποκλειστική κυριότητα των φωτογραφιών της Ακρόπολης –όμως όλα αυτά αφορούν επιχειρηματικές δραστηριότητες, καταστάσεις ραντσέρικες, συρματοπλέγματα στα απέραντα βοσκοτόπια του Φαρ Ουέστ. Ή της καπιταλιστικής Δύσης –πράγμα που κάνει ακριβώς το ίδιο.

Δεν θα ασχοληθώ άλλο με αυτά. Θα προτιμήσω μια διαφορετική ιστορία.

Ήταν, που λες, κάποτε ένα γκρουπάκι ποπ-ροκ, με βαθυστόχαστους στίχους του τύπου: «κάθε λάθος μου και ένα φιλί σου,/ κάθε λάθος μου και μια αγκαλιά σου...../ αν είναι έτσι, θα κάνω λάθη για μια ζωή..../ λάθη, για να κερδίζω αυτές τις τιμωρίες....» εν ολίγοις ξεράσω κατάσταση, αλλά δικαίωμά τους. Είχαν αυτά τα παιδιά και τίτλους στα τραγούδια τους, όπως «Πες στη μαμά οτι θ΄αργήσω», «Μόνο ζωή», «Έχε γεια» (καημένε κόσμε;) –κλισαδούρες και μελούρες, αλλά σ΄όποιον αρέσουν, εμένα μου περισσεύει. Και τότε γιατί τα αναφέρω εδώ; Επειδή αποφάσισαν αυτά τα παιδιά να βαφτίσουν το γκρουπάκι τους «Γλυκιά Συμμορία»!!
Κι εντάξει –το αποφάσισαν. Χάθηκε ο κόσμος να πάρουν ένα τηλέφωνο τον Νικολαϊδη να του το πουν; Να τον ενημερώσουν ρε παιδί μου, να ρωτήσουν έστω! Στ΄αρχίδια τους ο Νικολαϊδης, ίσως και να φοβήθηκαν μην τους ζητήσει ποσοστά από τα εκατομμύρια που θα έφερνε η δισκάρα τους –άσε καλύτερα!

Την ίδια, πάνω-κάτω εποχή οι Bokomolech πήγαν και βρήκαν τον Νικολαϊδη, του ζήτησαν να χρησιμοποιήσουν αυτό το όνομα από τον γνωστό ήρωα των «Γουρουνιών στον Άνεμο» κι ο άνθρωπος τους έδωσε την ευχή του. Κάποιο άλλο συγκρότημα (μου διαφεύγει το όνομά του) τον επισκέφτηκε επίσης και του ζήτησε την άδεια να χρησιμοποιήσει τον θρυλικό «Διάλογο στον Κήπο» από τη «Γλυκιά Συμμορία» σε ένα τραγούδι τους. Κανένα πρόβλημα ο Νικολαϊδης και μάλιστα, όλα αυτά τα διάβασα σε μια συνέντευξή του –τα περιέγραφε με ιδιαίτερη υπερηφάνεια.

Εκείνους τους «Γλυκιά Συμμορία» όμως τους κυνήγησε και πέτυχε ν΄αλλάξουν το όνομά τους σε «Γλυκιά Τιμωρία» -γιατί άραγε; Λόγω παραξενιάς ή μισανθρωπίας;

Λίγο καιρό αργότερα εκδόθηκε η «Γλυκιά Συμμορία» (όχι, όχι το σενάριο της ομώνυμης ταινίας –αυτό είχε εκδοθεί πιο πριν)! Η καινούργια «Γλυκιά Συμμορία» ήταν ένα βιβλίο κάποιου Αντώνη Δελώνη, νεανικό, εφηβικό –κάτι τέτοιο. Μια παπαριά δηλαδή με «κακά παιδιά» που στο τέλος γίνονται καλά (τι ανατροπή θεέ μου!)
Ο Νικολαϊδης κυνήγησε το βιβλίο δικαστικά –η υπόθεση ακόμα σέρνεται στις αίθουσες, απ΄ότι ξέρω.

Κάπου τότε, ο φιλαράκος μου ο Σπύρος Λαζαρίδης (το Τσαλίμι) ετοίμαζε την ανθολογία του για τη μοτοσυκλέτα στη λογοτεχνία –αυτό το πληρέστατο βιβλίο που κυκλοφόρησε με τον τίτλο «Ενδοσκεληδόν». Επικοινώνησε με τον Νικολαϊδη, του ζήτησε την άδεια να περιλάβει αποσπάσματα από τον «Οργισμένο Βαλκάνιο», εκείνος δέχτηκε και μάλιστα του πρότεινε ακόμα ένα ΚΑΤΑΠΛΗΚΤΙΚΟ απόσπασμα από τα «Γουρούνια στον Άνεμο».

Παράλληλα, η «Γλυκιά Συμμορία» μεσουρανούσε σαν ραδιοφωνική εκπομπή στα ερτζιανά με τον Μανώλη Κιλισμανή. Και μέχρι σήμερα, ο συγκεκριμένος τίτλος παραμένει –πλέον στην εκπομπή της Αριστέας Γιάννου, στον Αθήνα 9,84. Αντιγράφω την περιγραφή της συγκεκριμένης εκπομπής: «Φτιάχνουμε το soundtrack του σαββατοκύριακου (σημείωση δική μου: περίεργο –επειδή η εκπομπή παίζεται μόνο τις καθημερινές!) με μουσικές και τραγούδια που αγαπάμε, από τα παλιά ως τα καινούργια, από την Ελλάδα ως την άκρη του κόσμου, παρέα με ό,τι μας αρέσει στην τηλεόραση (ερώτηση δική μου: έχετε και κουσκουσάκι;), το θέατρο, τον κινηματογράφο (απορία δική μου: καμιά αναφορά στον Ν.Ν.; Μπα! Έκανε κι αυτός κινηματογράφο;), και ό,τι συμβαίνει σ' αυτή την πόλη (παράκληση δική μου: μπορείτε να λέτε και τα διανυκτερεύοντα φαρμακεία;) που μας φτιάχνει το κέφι. Με την ευχή να συντονιστούμε τελικά στο ίδιο μήκος κύματος, στη φιλόξενη συχνότητα του ΑΘΗΝΑ 9.84».

Αλλά η «Γλυκιά Συμμορία» είναι παντού! Μέχρι και στο VOX το φλου αρτιστίκ σκυλάδικο το 2006! Για 30 παραστάσεις, Δόμνα Κουντούρη, Σοφία Στρατή, Τάμτα, Ραλλία Χρηστίδου, Ησαϊας Ματιάμπα, Νίκος Μίχας, Γρηγόρης Πετράκος –τιμή φιάλης κομπλέ ανά 4 άτομα: 120 ευρώ.

Σκέφτεσαι μήπως να ρωτήσεις αν οι παραπάνω ραδιοφωνατζήδες ζήτησαν καμιά άδεια από τον Νικολαϊδη, ή από τους δικούς του, προκειμένου να χρησιμοποιήσουν το όνομα; Σου περνάει από το μυαλό οτι ίσως οι Φέιμ Στόρι σκυλάδες ενδιαφέρθηκαν να ενημερώσουν σχετικά; Έλα τώρα –ακόμα και τ΄ανέκδοτα έχουν κάποια όρια!

Κόβω εδώ την ιστορία –επειδή αγανάκτησα να ψάχνω κι επειδή έγινα, ελπίζω, κατανοητός.

Οι εκάστοτε νομικοί σύμβουλοι ραδιοφωνικών σταθμών κ.λ.π. θα πουν, ίσως, οτι δεν υπάρχει κοπυράιτ σε τίτλους εκπομπών κ.λ.π.

Οι χαχόλοι που σκίζονται "έτσι στο γενικό και το ξεκούδουνο" υπέρ της ελεύθερης διακίνησης ιδεών θα σχολιάσουν κάτι του τύπου «τα προϊόντα του πνεύματος ανήκουν σε όλους τους ανθρώπους από τη στιγμή που δημοσιοποιούνται –δεν χωράνε αποκλεισμοί σ΄αυτά».

Εγώ λέω –να πάτε να γαμηθείτε, επειδή είσαστε εκτός θέματος.

Επειδή οι νομικοί σύμβουλοι υπερασπίζονται τα συμφέροντα των εργοδοτών τους –έτσι λοιπόν δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα όταν κάποιος "δικός μας" κλέψει έναν τίτλο, αλλά ΕΙΝΑΙ ΠΑΡΑΝΟΜΟ "κάποιος ΑΛΛΟΣ" να κλέψει τίτλο από τον "δικό μας"!

Επειδή είμαι σαφώς υπέρ της ελεύθερης διακίνησης των ιδεών και όλα τα σχετικά –αλλά τι σόι ελεύθερη διακίνηση είναι αυτή που κάποιος κονομάει με την πνευματική δημιουργία κάποιου άλλου; Θυμάμαι παλιότερα σε διαφημίσεις –ένα απορρυπαντικό είχε υπόκρουση το «Riders on the storm» των Doors κι ένα σαμπουάν για την πιτυρίδα είχε το «Train in Vein» των Clash –εντάξει, δεν παρανομούσαν αλλά αυτό ονομάζεται «ελεύθερη διακίνηση των ιδεών»; Πείτε μου να ξέρω!

Ο Νικολαϊδης έκανε ταινίες, χρεώθηκε για να τις κάνει, δούλεψε για να ξεπληρώσει τα χρέη του –έκανε ταινίες επειδή ήταν "αναγκασμένος" κι όχι γιατί ήθελε να τ' αρπάξει. Έλεγε σχετικά: "Όταν δεν υπάρχει μνήμη, δεν υπάρχει και ιστορία. Έγραψα λοιπόν τη δική μου ιστορία και κάποιας μερίδας από τη γενιά του '50 μέσα από τις μνήμες του παρελθόντός μου αλλά και του μέλλοντός μου. Έπρεπε και το δικό μας παρελθόν και η επέμβασή μας στην ιστορία αυτού του τόπου να μην πνιγεί. Αυτό μόνο έκανα και το τονίζω πάλι, για λόγους προσωπικούς".. Ο Νικολαϊδης έγραψε βιβλία από την ίδια ανάγκη κι επίσης δεν τα κονόμησε (ποιος τα κονομάει από βιβλία στην Ελλάδα; Καμιά αγάμητη γεροντοκόρη και κάτι κομψευόμενοι του λάιφ στάιλ απ΄όσο ξέρω!) Σχολίαζε ειρωνικά: "Η αλήθεια είναι ότι χρειάζομαι επειγόντως και τον τίτλο του δημιουργού, γιατί αλλιώς δεν μπορώ να ψωνίσω με έκπτωση από την COSTA BODA και του VALENTINO".

Οι ταινίες του Νικολαϊδη... λοιπόν, θα σου μιλήσω μόνο για τα «Κουρέλια» και τη «Συμμορία»... οι ταινίες αυτές σημάδεψαν τη γενιά μου όπως και την προηγούμενη. Μπορεί να σημάδεψαν και τους επόμενους, δεν είμαι εγώ αυτός που θα το πω. Θυμάμαι όμως το πανό των ΑΕΚτζήδων στα κάγκελα της Ορίτζιναλ –«Τα κουρέλια τραγουδάνε ακόμα». Εγώ, Ολυμπιακός είμαι, αλλά το χαιρόμουν το πανό, καταλάβαινα ακριβώς τη μαγκιά του.

Η «Γλυκιά Συμμορία» ήταν η πρώτη ταινία του Νικολαϊδη που είδα στο σινεμά –είχα βγει από την αίθουσα πατημένος από τρένο, την ξανάδα την ταινία μπόλικες φορές από τότε κι ακόμα κλέβω ατάκες της, σκηνές της, φωτογραφίες της –ότι βρω. Θα ρωτήσεις –αν την κλέβεις την ταινία (και όλες τις υπόλοιπες ταινίες του και τα βιβλία του...) γιατί φωνάζεις που κάποιοι άλλοι κάνουν το ίδιο με σένα;

-Θα μπορούσα να δικαιολογηθώ από το γεγονός οτι εγώ δεν βγάζω λεφτά χρησιμοποιώντας υλικό του Νικολαϊδη.
-Θα μπορούσα να δικαιολογηθώ από το γεγονός οτι εγώ αναφέρω την πηγή μου συνέχεια και κατ΄εκνευριστική επανάληψη.
Δεν είναι εκεί το θέμα.

Εγώ, για να τα χρησιμοποιήσω όλα αυτά –ΡΩΤΗΣΑ, ΠΗΡΑ ΤΗΝ ΑΔΕΙΑ. Και δεν μιλάω μόνο για το υλικό του Νικολαϊδη -μιλάω γενικότερα. Κάτι ατάκες από το σενάριο του «Σιντ και Νάνσι» για να τις αντιγράψω έστειλα μέιλ στον Άλεξ Κοξ κι Ο ΙΔΙΟΣ ο Άλεξ Κοξ μου απάντησε! Θεός το άτομο!
Τέλος πάντων –αυτό που λέω είναι οτι με ενδιέφερε η σύμφωνη γνώμη όλων αυτών –όχι επειδή φοβόμουν οτι θα μου κάνουν μήνυση... Αλλά γιατί απλούστατα δεν είχα καμιά διάθεση να εκνευρίσω, στεναχωρήσω, προβληματίσω –να γαμήσω με μια κουβέντα –ανθρώπους που θαυμάζω. Έτσι έκανα εγώ και φυσικά δεν απαιτώ από κανέναν άλλο να κάνει το ίδιο.

Λέω όμως:

-Ρε κρετίνοι γιατί μαγαρίζετε τις αναμνήσεις μας; Με ποιο δικαίωμα τις καπηλεύεστε; Για μας η «Συμμορία» είναι ο Αργύρης και η Μαρίνα, ο Αντρέας κι η Σοφία, το «που θα πας ρε ηλίθιε;» και το «μην τους αφήσεις να μας πιάσουν ζωντανούς –μη μας ξεφτιλίσουν ρε φίλε». Δεν είναι νεανικό βιβλίο η «Γλυκιά Συμμορία», ούτε ζαχαρωμένα λογάκια ελληνικής ποπ, δεν είναι η Τάμτα, ο Μίχας κι ο Πετράκης! Δεν είναι ούτε εκπομπές ραδιοφώνου με πλέι λιστ «λίγο απ΄όλα»! Η «Γλυκιά Συμμορία» είναι το δικαίωμά μας στην απόγνωση και οι γαμημένες ελπίδες μας για αξιοπρέπεια ρε μαλάκες!

-Όσο όλοι εσείς οι άνετοι ραδιοφωνατζήδες, οι διδακτικοί λογοτέχνες, οι ανέμελοι καλλιτέχνες και οι απόφοιτοι του Φέιμ Στόρι χρησιμοποιούσατε εκείνες τις «ωραίες λεξούλες» ο Νικολαϊδης βυθιζόταν στην απόγνωση της πλήρους κονιορτοποίησης. Έκανε ταινίες που θάβονταν από μαλακοκάβληδες ειδήμονες, πήγαινε στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης και έπαιρνε βραβεία ΑΥΣΤΗΡΑ άνευ χρηματικής αξίας, θαβόταν κάτω από μια συντονισμένη απαξίωση. Μήπως βγήκε κάποιος από σας να πει μια καλή κουβέντα για τον άνθρωπο; Μια. Γαμημένη. Καλή κουβέντα! Ωραία ρεκλάμα η «Γλυκιά Συμμορία» για μπουζουκλερί, εύηχος ραδιοφωνικός τίτλος (με κάποια μπουρδελιάρικη μουσική υπόκρουση ίσως;) –αλλά περί του δημιουργού, μόκο. Λες κι ο τίτλος ξεφύτρωσε στο μποστάνι σας, έτσι από μόνος του!

-Όλοι εσείς που χρησιμοποιήσατε τον συγκεκριμένο τίτλο –έχετε δει την σχετική ταινία; Αν ναι –είσαστε εντελώς κανίβαλοι. Αν όχι –είσαστε άθλιοι καιροσκόποι. Τι είστε τέλος πάντων; Πείτε μας να το μάθουμε κι εμείς.

Θα μου πεις, συμβαίνουν αυτά και στην τελική ένας τίτλος είναι, κανένας δεν έχει δικαίωμα πάνω του και "μούμπλε μούμπλε" (που έλεγε ο Ντόναλντ). Θα σου απαντήσω οτι δεν είναι έτσι. Επειδή όλα αυτά θα ίσχυαν εφόσον υπήρχε ικανοποιητικό μαλλί στη μέση, χρήμα, ψητό... Και τότε θα ήταν δικαίως μια ακόμα (ή πολλές) δικαστική διαμάχη που ελάχιστα θα με ενδιέφερε. Αλλά εδώ μιλάμε για σκύλευση, φίλε. Έχεις εσύ ένα εικόνισμα στο σπίτι σου και το προσκυνάς, έρχεται ο άλλος, στο κατεβάζει και το κατουράει. Εντάξει, εσύ κάπως μαλάκας που προσκυνάς εικονίσματα –ο άλλος τι είναι; Μάγκας; Απελευθερωτής; Διαφωτιστής;

Ένας αγύρτης είναι που χρησιμοποιεί κάτι δικό σου (χωρίς να το κατανοεί και φυσικά χωρίς να το σέβεται) για να βγάλει φράγκα. Ένας αγύρτης χωρίς καν φαντασία!

Ε, λοιπόν να πάτε να γαμηθείτε –κάτω τα ξερά σας από το Νικολαϊδη!

Posted in: Κολλήματα,Συμβαίνουν κι αυτά