Ψάχνοντας το "Κορίτσι του Ποτέ"

«Μπορείς να κάψεις το σπίτι μου/ να κλέψεις το αμάξι μου/ να πιεις το ποτό μου μέσα από την παλιά φρουτιέρα μου/ Μπορείς να κάνεις ότι γουστάρεις αλλά/ μωρό μου, κατέβα από τα παπούτσια μου/ μην πατάς τα μπλε σουέτ παπούτσια μου», έλεγε παλιότερα ο τεράστιος Carl Perkins –θυμάσαι;

Το 1990, ένας μυστήριος τύπος ονόματι Tom DiCillo, αποφάσισε να στήσει ολόκληρη ταινία ξεκινώντας από αυτούς ακριβώς τους στίχους, μόνο που τα παπούτσια ήταν τώρα μαύρα, κι όχι μπλε σουέτ. Και η ταινία ξεκινούσε ως εξής:

«Κάποτε, στα τέλη του 20ου αιώνα, στα βάθη κάποιας Αμερικάνικης πόλης, ζούσε ένας άντρας με το όνομα Τζον Μπίμαν. Κανένας δεν ήξερε από πού είχε έρθει στ΄αλήθεια... ή για πού πήγαινε. Αλλά ήταν φανερό, τουλάχιστον σ΄αυτόν, οτι κάπου πήγαινε.
Ο Τζον τα είχε σχεδόν όλα: εμφάνιση, μαλλί, ρούχα... όλα, εκτός από κάτι... Παπούτσια. Κι αυτό τον έκανε να νιώθει ημιτελής. Σα να του έλειπε το μικρότερο, αλλά σημαντικότερο, κομμάτι. Σαν αυτοκίνητο χωρίς ρόδες, σαν πύραυλος χωρίς καύσιμα.... σαν άνθρωπος χωρίς παπούτσια. Όλοι οι άλλοι φαίνονταν να τα έχουν, όλοι έμοιαζαν ολοκληρωμένοι. Όλοι εκτός από εκείνον. Έτσι εξακολουθούσε να ψάχνει για αυτό το ένα πράγμα. Κάθε νύχτα... αναρωτιόταν... έψαχνε... Αυτή η ιστορία ξεκινάει τη στιγμή που βρήκε ότι έψαχνε.»



Εκείνη την εποχή ο Nick Cave είχε βγάλει τη δισκάρα με τίτλο «Good Son» ενώ παράλληλα ολοκλήρωνε ένα βίντεο καταγραφής περιοδείας που λεγόταν «Ο δρόμος για, ένας Θεός ξέρει, πού». Κι ο Brad Pitt ήταν ακόμα, απλώς μια όμορφη φάτσα που έπαιζε σε σήριαλ (το Glory Days), τηλεταινίες (το Image) και έκανε τη γνωστή διαφήμιση των Levis 501. Ποια η σύνδεση μεταξύ αυτών των δύο; Μα η ταινία του DiCillo –το Johnny Suede!



Στον ομώνυμο ρόλο ο Brad Pitt με ένα γιγαντιαίο τσουλούφι (τύφλα νάχουν οι Leningrad Cowboys) σε καταλυτικό ρόλο διάσημου σταρ της περιοχής με το όνομα (Jeremiah) Freak Storm (και αναλόγων διαστάσεων λευκό τσουλούφι) ο Nick Βασιλιάς Μελάνι Cave αυτοπροσώπως! Υλικό για φανατίλες –με λίγα λόγια.



Αλλά η ταινία δεν ήταν μόνο αυτό. Επειδή ο DiCillo δεν ήταν κάποιος τυχαίος και οι σχέσεις του με τον Jim Jarmusch (συνεργάστηκαν το Permanent Vacation) το επιβεβαιώνουν. Έτσι προέκυψαν πλάνα πολύ κοντινά σ΄αυτά του Mystery train, κινηματογράφηση σε έρημους βρώμικους δρόμους, μαύρα σουέτ παπούτσια που έπεφταν από τον ουρανό και ένα γύψινο χέρι που βρέθηκε ξεκάρφωτο καταμεσής της ασφάλτου –μαγικά πράγματα με μουσική υπόκρουση ροκαμπίλι. Σαν αυτή που τραγουδάει ο Brad Pitt, με ξέφτιλη φωνή και θανατερά στιχάκια.

Το παρακάτω κείμενο το πήρα από το μπλογκ του σκηνοθέτη, καταπληκτικό κείμενο και γαμάτο μπλογκ:

"Μαντέψτε! Μόλις έμαθα οτι η πρώτη μου ταινία, το Johnny Suede, κυκλοφόρησε σε DVD από την Anchor Bay. Ο λόγος που το έμαθα μόλις τώρα θα χρειαζόταν ένα τεράστιο ποστ για να αναλυθεί και ίσως να το γράψω αυτό το ποστ κάποιο πρωί, αν έχω προηγουμένως καταναλώσει αρκετές χημείες και ρουφήξει μπόλικο ουίσκι.

Μόλις θυμήθηκα οτι ο Sam Jackson είχε έρθει να κάνει οντισιόν για την ταινία....

Άλλες αναμνήσεις ξεπετάγονται, σαν αγριεμένα ζόμπι έξω από το Kwikee Mart. Θυμάμαι λοιπόν οτι μου είχε πάρει μήνες να ψάχνω τον κατάλληλο ηθοποιό για το ρόλο του Τζόνι. Πρέπει να πέρασα πάνω από 300 άτομα από οντισιόν. Οι περισσότεροι έρχονταν με την εντύπωση οτι ο ρόλος ήταν κάποια ηλίθια παραλλαγή του Φόνζι από το «Happy Days». Τον Αύγουστο του ’89 και αφού είχαμε εξαντλήσει όλες τις πιθανότητες στη Νέα Υόρκη, η Marcia Shulman κι εγώ πήγαμε στο Λος Άντζελες για να συνεχίσουμε το ψάξιμο.

Σε εκείνη τη φάση, η παραγωγή ξέμεινε από χρήματα. Οι παραγωγοί κανόνισαν να μείνουμε εγώ και η Marcia στο Highland Gardens μοτέλ –γνωστό κυρίως επειδή εκεί είχε πεθάνει η Janis Joplin. Υπήρχε και κάποια πισίνα εκεί πέρα αλλά κανένας δεν κολυμπούσε επειδή ήταν γεμάτη κιτρινισμένα φύλλα.

Το μοτέλ μας άφησε να χρησιμοποιήσουμε τη «σουίτα» του για το κάστινγκ. Κάποιο απόγευμα είδα έξω απ΄το παράθυρο μια ψηλή γυναίκα που φόραγε ένα κοντό, μαύρο φόρεμα, μαύρο καλσόν και μπότες λεοπάρ. Καθώς περνούσε δίπλα από την πισίνα άνοιξε μια λεοπάρ ομπρέλα για να προστατευτεί από τον ήλιο. Μου πήρε λίγο για να αναγνωρίσω την Tina Louise που την είχα δει στο “Gilligan’s Island.” Όταν ήρθε μέσα την έκλεισα αμέσως για να παίξει τη μητέρα της φιλενάδας του Τζόνι.

Αργότερα εκείνη τη μέρα, η Marcia μου είπε οτι ο επόμενος ηθοποιός δεν είχε τίποτα της προκοπής στο βιογραφικό του. Για την ακρίβεια, είχε κάνει μόνο δυο πράγματα, μια συμμετοχή σε καναδέζικο σήριαλ ενώ μόλις ολοκλήρωνε τη συμμετοχή του στα γυρίσματα της πρώτης πραγματικής του ταινίας –επρόκειτο για κάτι που είχε τίτλο «Θέλμα και Λουίζ» για το οποίο κανένας δεν είχε ακούσει τίποτα, επειδή δεν παιζόταν ακόμα.
Ξανακοίταξα λοιπόν τη φωτογραφία του ηθοποιού και είπα στη Marcia, «Τι διάολο, φέρτον μέσα!». Το όνομα του ηθοποιού ήταν Brad Pitt. Πες με ηλίθιο αν θες, αλλά ήμουνα σίγουρος για δυο πράγματα με το που μπήκε στο δωμάτιο: 1. Αυτός ήταν ο Τζόνι, 2. Αυτός ο ηθοποιός θα γινόταν μεγάλος σταρ.

Έκανε οντισιόν χωρίς να του πω την παραμικρή κουβέντα. Και χωρίς να του πω την παραμικρή κουβέντα κατάλαβε ότι πίσω από το εντυπωσιακό στυλάκι του, ο Τζόνι ήταν στην πραγματικότητα μια χαμένη ψυχή –κάποιος που κυριολεκτικά δεν είχε ιδέα για το ποιος ήταν. Αυτό οδήγησε τον Brad σε μια πολύ γενναία επιλογή προσέγγισης του ρόλου, έβαλε λοιπόν από μόνος του κάποια στοιχεία διακριτικά πληγωμένης ευαισθησίας κι αυτό ήταν κάτι που κανένας άλλος δεν είχε καταφέρει να το κάνει –ακόμα κι όταν τους το ζητούσα.
Όταν έφυγε ήμουνα σίγουρος οτι είχα βρει τον πρωταγωνιστή μου. Αλλά οι παραγωγοί είχαν άλλη γνώμη. Έλεγαν «Ο πιτσιρίκος είναι κυριολεκτικά ο κανένας. Δεν πρόκειται να σ’ αφήσουμε να τον βάλεις στην ταινία». Η γελοιότητα της συγκεκριμένης άποψης μπορεί να γίνει ευκολότερα κατανοητή αν σκεφτείς οτι ο συνολικός προϋπολογισμός της ταινίας ήταν κάτω από 500.000 δολάρια.

Οι παραγωγοί με έβαλαν να συναντήσω κάποιον άλλο ηθοποιό, ένα πραγματικό «αστέρι». Ο Αστέρας μου ξεκαθάρισε οτι δεν επρόκειτο να περάσει από οντισιόν αλλά συμφώνησε να συναντηθούμε για να μου περιγράψει τον χαρακτήρα που θα έπαιζε. Δευτερόλεπτα μετά τη συνάντησή μας ήμουν σίγουρος οτι ο συγκεκριμένος χαρακτήρας δεν είχε καμιά θέση στην ταινία μου.
Οι παραγωγοί δεν ήταν πολύ χαρούμενοι με τη στάση μου. Έτσι, την Παρασκευή, το διαλύσαμε. Τη Δευτέρα είχα μια καινούργια συμφωνία με μια Ελβετίδα παραγωγό, τη Ruth Waldburger, η οποία, αφού είδε την ταινία με την οντισιόν του Brad, συμφώνησε μαζί μου οτι ο νεαρός είχε δυνατότητες. Επίσης δέχτηκε να κανονίσει σχετικά με τη μήνυση που μας έκαναν, ταχύτατα και γενναιόδωρα οφείλω να πω, οι παραγωγοί της Παρασκευής.

Όσο ήμασταν ακόμα στο Highland Gardens, υπήρξε άλλη μια ηθοποιός που με εντυπωσίασε. Η Catherine Keener, που είχε έρθει για τον ρόλο της Υβόν, της φιλενάδας του Τζόνι. Μερικές φορές παρομοιάζω την οντισιόν της με την προσπάθεια κάποιου να παίξει γκολφ μέσα σε ένα στενό δωμάτιο χτισμένο από τσιμεντόλιθους. Οι αλλεπάλληλοι εξοστρακισμοί, τα συνεχόμενα γκελ, με εκνεύρισαν τόσο πολύ που δεν μπόρεσα να συνειδητοποιήσω οτι αυτό ακριβώς το, σχεδόν ανεξέλεγκτο, χάος ήταν ότι χρειαζόταν ο ρόλος. Αλλά, στη μέση της νύχτας, πετάχτηκα από το κρεβάτι μου, κοπάνησα τον ενδιάμεσο τοίχο και φώναξα στη Marcia, «Θα πάρουμε Catherine Keener για το ρόλο της Υβόν!»

Γυρίσαμε την ταινία μέσα σε 30 μέρες στη Νέα Υόρκη, ανάμεσα στον Νοέμβρη και τον Δεκέμβρη του 1990. Το θυμάμαι γιατί προς το τέλος ο Brad και η Catherine ήταν στο διαμέρισμά μου για το Δείπνο των Ευχαριστιών. Τα γυρίσματα ήταν, στο μεγαλύτερο μέρος τους, εφιαλτικά. Φυσικά, έγιναν και κάποια σπουδαία πράγματα. Αλλά για πρώτη ταινία, μου φάνηκε οτι είχαμε περισσότερες καταστροφές παρά διασκέδαση.

Τη δεύτερη βδομάδα των γυρισμάτων ήρθε η πυροσβεστική και μας είπε οτι δεν μπορούσαμε πλέον να χρησιμοποιούμε το κτίριο που είχαμε φτιάξει για να είναι το διαμέρισμα του Τζόνι. Μέσα σ΄ένα Σαββατοκύριακο εκείνο το κτίριο (που ήταν ήδη ετοιμόρροπο) είχε μετακινηθεί περίπου 1,5 μέτρο προς τ'αριστερά κι έτσι ήταν επικίνδυνο να γίνουν γυρίσματα εκεί μέσα. Θα έπρεπε να αλλάξουμε λοιπόν μέρος για να συνεχίσουμε τα γυρίσματα και τότε μου είχε κάνει εντύπωση που κανείς δεν μας είχε προειδοποιήσει γι΄αυτό στην αρχή των γυρισμάτων.

Πριν ξεκινήσουν τα γυρίσματα είχαμε κάποιες δυσκολίες με την ενδυματολόγο, σχετικά με την γκαρνταρόμπα του Τζόνι. Ο ρόλος ερχόταν από τα τέλη του ’50, αλλά δεν ήθελα τα ρούχα του να βγάζουν νοσταλγία, ήθελα ο χαρακτήρας να μοιάζει ξεχωριστός από τον περίγυρό του αλλά όχι παράταιρος.
Όμως δεν έβαινε άκρη. Οπότε, μια μέρα πριν ξεκινήσουν τα γυρίσματα πήρα τον Brad και τον πήγα για μια επίσκεψη στη ντουλάπα μου. Βγάλαμε έξω κάθε κομμάτι που είχα αγοράσει από το Thrift Store, μιλάμε για ατόφιο χρυσάφι –μάζευα αυτά τα ρούχα 10 χρόνια! Ευτυχώς, όλα μου τα ρούχα του έκαναν. Όλα τα αγαπημένα μου, μοναδικά, αυστηρά προσωπικά, ανεκτίμητα ρούχα.
Γυρίζαμε την ταινία στο Williamsburg του Brooklyn, μια περιοχή στην οποία, τότε στα 1990, κανένας δεν θα σκεφτόταν να ανοίξει Starbucks (για να το θέσω κομψά). Δυο βδομάδες μετά την έναρξη των γυρισμάτων ήρθε ο βοηθός σκηνοθέτη ουρλιάζοντας, «Κάποιος άφησε ανοιχτό το βαν με την γκαρνταρόμπα και όλα τα ρούχα έκαναν φτερά!»
Την επόμενη μέρα, βρήκαν τους τύπους που μας έκλεψαν τα ρούχα. Αλλά η ανακούφισή μου δεν κράτησε πολύ –για την ακρίβεια δεν κράτησε πάνω από 30 δευτερόλεπτα. Η αστυνομία μας πληροφόρησε οτι τα ρούχα του Τζόνι άρεσαν πάρα πολύ στους κλέφτες και δεν ήταν διατεθειμένοι να τα επιστρέψουν. Οι μπάτσοι μας συμβούλευσαν οτι, αν θέλαμε να συνεχίσουμε τα γυρίσματα στο Williamsburg, καλύτερα να δεχόμασταν τους «όρους» των κλεφτών.

Οπότε όλη η γκαρνταρόμπα του Τζόνι έπρεπε να αντιγραφεί. Έγιναν λοιπόν γρήγορα αντίγραφα από ότι ρούχο είχε φορέσει μέχρι τότε ο Brad στα γυρίσματα. Αν και δεν είχαμε λεφτά για να χρησιμοποιήσουμε τα αυθεντικά υλικά, τα ρούχα έγιναν σχεδόν ίδια με τα κανονικά. Στο τέλος των γυρισμάτων, μου έδωσαν τα αντίγραφα αυτά σαν δώρο. Τα πήγα σπίτι μου και τα έβαλα στην ντουλάπα μου. Μια μέρα προσπάθησα να φορέσω κάποιο απ΄αυτά τα πουκάμισα. Μια βδομάδα αργότερα τα πέταξα όλα στα σκουπίδια.



Όταν τελείωσε η ταινία, ένας από τους ανθρώπους της Miramax έπεισε τον Harvey Weinstein να κάνει κάτι πρωτοφανές γι΄αυτόν. Να αγοράσει ταινία χωρίς να την έχει δει. Ο άνθρωπος εκείνος ήταν σίγουρος οτι ο Brad θα γινόταν σύντομα μεγάλο αστέρι. Ήρθε και το Βραβείο Καλύτερης Ταινίας από το Φεστιβάλ και η συμφωνία έκλεισε.
Ένα μήνα αργότερα ο Harvey καθόταν δίπλα μου στο φεστιβάλ του Τορόντο και τότε είδα άλλον ένα διανομέα, οπότε γύρισα προς τον Harvey και του είπα «Ελπίζω να σου αρέσει η ταινία».
Και νομίζω οτι όντως του άρεσε. Κάναμε μια δοκιμαστική προβολή στη Νέα Υόρκη μια βδομάδα αργότερα. Καθόταν πίσω μου και χαμογελούσε ευχαριστημένος όσο το κοινό γελούσε και επευφημούσε. Στο τέλος μου έκανε ένα ενθαρρυντικό νόημα.

Και μετά ήρθαν τα αποτελέσματα από το κοινό. Και τα αποτελέσματα δεν του άρεσαν. Οπότε αποφάσισε να διορθώσει το πρόβλημα. Αποφάσισε να κόψει 15 λεπτά από την ταινία και να βάλει voice over αφήγηση –κι εγώ του είπα οτι αν μου έδειχνε ποια 15 λεπτά θα έκοβε χωρίς να διασπάσει την ενότητα της ταινίας θα το σκεφτόμουν.
Η ιδέα με την αφήγηση προχώρησε πάντως κι εγώ δεν ήμουνα πολύ ευτυχισμένος μ΄αυτό. Η ταινία είχε κερδίσει ήδη κάμποσες διακρίσεις σε μεγάλα Ευρωπαϊκά φεστιβάλ. Δεν καταλάβαινα λοιπόν για ποιο λόγο η δική μου βερσιόν δεν μπορούσε να προβληθεί στο Αμερικάνικο κοινό.

Αλλά αυτή ήταν η πρώτη μου ταινία. Και αυτό ήταν το πρώτο μάθημα που πήρα σχετικά με το πόσο θολά μπορούν να γίνουν τα νερά μέσα από τις παράπλευρες «διαπραγματεύσεις». Η αφήγηση έμεινε στην ταινία. Εκνευρίζομαι κάθε φορά που το θυμάμαι, ειδικά επειδή ξέρω, οτι όλα αυτά δεν έκαναν καλύτερο το τελικό αποτέλεσμα.

Κάποιοι άνθρωποι είδαν την ταινία. Σε κάποιους ανθρώπους άρεσε. Κάποιοι γούσταραν τόσο πολύ το όνομα της ταινίας που ξεκίνησαν ολόκληρη φίρμα ρούχων με αυτό το όνομα χωρίς καν να σκεφτούν να μου δώσουν ένα 10%. Εγώ πρώτος θα παραδεχτώ οτι η ταινία έχει όλες τις αδυναμίες της πρώτης δουλειάς ενός σκηνοθέτη. Αλλά παραμένει το πρώτο παιδί μου κι ακόμα τη λατρεύω. Εξακολουθώ να πιστεύω οτι η ερμηνεία του Brad ήταν γενναία και διεισδυτική. Εξακολουθώ να θεωρώ την ερμηνεία της Catherine Keener μαγική –όπως και κάθε ερμηνεία της άλλωστε. Αν νοικιάσετε την ταινία θυμηθείτε να προσέξετε τη σκηνή όπου η Υβόν μαθαίνει στον Τζόνι για το «κουκούτσι του καρπουζιού».

Ακόμα πιστεύω οτι η ιστορία ενός νεαρού άντρα που συνειδητοποιεί οτι δεν έχει καμιά ιδέα σχετικά με το ποιος είναι –ισχύει μέχρι και σήμερα. Γι΄αυτό ενθουσιάστηκα όταν έμαθα οτι η ταινία κυκλοφόρησε σε DVD στην κανονική της κόπια –όπως δεν έχει παιχτεί ποτέ πριν στη χώρα.

Χωρίς τη γαμημένη αφήγηση δηλαδή."

Αυτή είναι η ιστορία ενός μουσικού που έχει όλες τις προϋποθέσεις για να πετύχει (δηλαδή είναι απλώς όμορφος και ντύνεται τυπάδικα), αλλά δεν έχει συγκρότημα, ούτε τραγούδια –λεπτομέρειες! Η ιστορία ενός άντρα που ερωτεύεται και προσπαθεί να μάθει τις γυναίκες, καθότι πολύ αθώος και κάμποσο χαζός. Αλλά μονίμως στυλάτος –εντάξει; Ο Johnny μιλάει με τον κολλητό του για γκόμενες:

Deke: Πάρτο ή άστο –σωστά;
Johnny Suede: Σωστά κι έτσι το χειρίζομαι με τη γκόμενα τώρα, φίλε!
Deke: Δηλαδή δεν κάνετε έρωτα;
Johnny Suede: Φυσικά και κάνουμε έρωτα! Έπρεπε να με δεις χτες βράδυ φίλε, ήμουνα σκέτος αγριάνθρωπος, της έκανα τα πάντα!
Deke: Όπως, ας πούμε;
Johnny Suede: Όπως... λοιπόν, μου έδειξε που βρίσκεται το κουμπί της, εκεί μέσα, εκεί κάτω... καταλαβαίνεις τι εννοώ...
Deke: Δηλαδή, μέχρι τώρα δεν ήξερες που βρισκόταν;
Johnny Suede: Ναι, εντάξει... φυσικά ήξερα! Αλλά τώρα μπορώ να το βρω και στο σκοτάδι αν χρειαστεί! Κι αυτό... αυτό είναι σημαντικό πράγμα να το γνωρίζει ένας άντρας!
Deke (γελώντας): Ξέρεις κάτι Johnny; Πολύ χάρηκα που τα κουβεντιάσαμε όλα αυτά!
Johnny Suede: Ναι, πάντα στη διάθεσή σου φίλε.



Κι ο Johnny προσπαθεί να βγάλει άκρη με την περίπλοκη γυναικεία ψυχοσύνθεση:

Johnny Suede: Δεν θα βάλεις εκείνο το μαύρο πράγμα γύρω απ΄τα μάτια;
Yvonne: Το Άι-λάινερ εννοείς;
Johnny Suede: Ναι, το φοράνε όλα τα κορίτσια στο μπαρ. Πολύ σέξι!
Yvonne: Εμένα δε μου αρέσει.
Johnny Suede: Θα έχεις τους λόγους σου....
Yvonne: Ποια παπούτσια να φορέσω;
Johnny Suede: Αυτά που γουστάρεις.
Yvonne: Σου αρέσουν αυτά εδώ;
Johnny Suede: Ναι, μια χαρά είναι.
Yvonne: Ή μήπως προτιμάς εκείνα καλύτερα;
Johnny Suede: Μωρό μου, ντυνόσουν από μόνη σου πολύ πριν γνωριστούμε –δεν υπάρχει λόγος να το σταματήσεις τώρα.
Yvonne: Απλά ρωτάω ποια σου αρέσουν!
Johnny Suede: Κι εγώ απλά λέω –φόρα όποια σου αρέσουν εσένα περισσότερο –εντάξει;
Yvonne: Γιατί δεν μπορείς να μου πεις ποια παπούτσια σου αρέσουν περισσότερο;
Johnny Suede: Υποθέτω, επειδή δε μου αρέσει κανένα απ΄όσα μου έδειξες.
Yvonne: Αυτά είναι τα γαμωπαπούτσια που έχω, εντάξει; Κι έτσι ντύνομαι εγώ και ξέρεις κάτι; Τι σημασία έχει το πως ντύνομαι στην τελική ρε γαμώτο;



Και τελικά; Τίποτα λιγότερο από μια μυθική ταινία (μάλλον άγνωστη στο ευρύ κοινό) τιγκαρισμένη στις αιώνιες αλήθειες που μας ρημάζουν από αρχαιοτάτων χρόνων –με τον Brad Pitt να δίνει ρέστα και φυσικά τον Αρχηγό σε μεγάλα κέφια!

Θες κι άλλα; Πάρε ένα βιντεάκι:

Posted in: Κολλήματα